In de buitenruimten van een voormalige HTS-complex in de Amsterdamse Kolenkitbuurt experimenteerde stichting PlantageLAB met duurzame stedelijke oplossingen. Een voormalig initiatief dat zijn start vond door een samenwerking tussen de gebruikers van het complex: WOW Amsterdam, het Amsterdams Grafisch Atelier en Knowmads Business School. Het werk van PlantageLAB is nog aanwezig, maar de stichting is niet meer in werking en het project is dus niet te bezoeken.

Asfalt eruit, groen erin
In het hart van het PlantageLab, op het centrale binnenplein, is een deel van het asfalt in stroken weggehaald en is plaatsgemaakt voor een inkt- en moestuin. Een mooie lokale oplossing om de sponswerking in de stad te vergroten. Vroeger raakte het riool regelmatig overbelast als het hard regende. De regen kan nu in de bodem infiltreren en de gewassen voorzien van nutriënten, oftewel van ‘watervloed’ naar ‘water voedt’. De groenten worden gebruikt voor catering en een pop-up pizzamobiel. De inktplanten worden gebruikt voor een open-source onderzoek naar duurzame alternatieven voor (zeef)druktechnieken. In de tuin vinden evenementen, workshops en exposities plaats. Op een verhoging omringd door boomstammen is een groen podium met twee kleine waterbassins, die regenwater opvangen.

Het DakLab
Het dak biedt een mooie kans om water op te vangen en geleidelijk te laten afvloeien naar de tuin of naar een plek waar het niet tot schade leidt. Met een dakoppervlak van in totaal 6.100 vierkante meter kan er veel water worden opgevangen! Er is fysieke ruimte nodig om daarmee te experimenteren en zo is het concept van het DakLab ontstaan. Inmiddels is op het boven de laagbouw van het complex het grasheuveldak aangelegd. De heuvels creëren waterpartijen met als doel andere type insecten en vogels aan te trekken. De heuvels zijn gemaakt van lichtgewicht, gerecycled polystyreen bollen, waardoor het grasheuveldak op vele andere daken toegepast kan worden. De laag substraat onder het groen en de waterpartijen vertragen en bufferen het regenwater. Het waterdragende vermogen van het grasheuveldak wordt momenteel door de leverancier MOSS & Hrbs getest. Schatting is dat er 50 L/m2 gebufferd kan worden.

Regenpijp afkoppelen
Het regenwater wordt van het dak op diverse manieren naar de bodem geleidt. Door de regenpijpen te ontkoppelen van het riool, kan het water via twee handen – een kunstwerk – in de binnentuin stromen. En het idee is om ‘slimme’ regentonnen te plaatsen die automatisch leeglopen zodra er een bui wordt verwacht.

 Waterbewust door kunst
Het afvoeren van het regenwater wordt in het PlantageLab zichtbaar gemaakt door kunst en water letterlijk met elkaar te verbinden. De eerste ideeën zijn gevarieerd en talrijk. Zoals een waterlijn vanaf het verhoogde dak boven de laagbouw, ongeveer 5 meter boven de grond, waarmee het water van het dak met de moestuin in de binnentuin zichtbaar worden verbonden. Of de transformatie van een voormalige stortkoker van 15 meter hoogte naar een waterkolom waarvan de buffercapaciteit met LED’s vanaf de naastgelegen A10 zichtbaar wordt gemaakt. Kunst laten inspireren en andere kijk geven op ons regenwater.

Locatie: Wiltzanghlaan, Amsterdam