I can change the world with my two hands

De toegevoegde waarde van regenwateropvang voor voedselproductie

Van grijze steen naar levend groen
In 2011 ging het project I can change the world with my two hands van start. In zes jaar tijd is met buurtbewoners en vrijwilligers een braakliggende speeltuin met voornamelijk bouwzand en tegels omgetoverd tot een stadsmoestuin. Hier hebben we een voedsel- en waterkringloop tot stand gebracht die ervoor zorgt dat er zo min mogelijk afval- en restproducten overblijven.
Deze groene oase ligt op 1200 m2 binnenterrein midden in Amsterdam West. De stadsmoestuin is opgedeeld in 27 tuintjes voor individuele buurtbewoners, een groenten- en kruidenpluktuin voor de buurt en stroken met fruitstruiken en -bomen.

De waarde van regenwater opvangen én benutten        
Regenwater valt op gezette tijden in grote hoeveelheden gratis uit de lucht. Regelmatig water geven is een voorwaarde voor de optimale groei van groentegewassen. Het opvangen en benutten van regenwater is daarom van grote waarde voor elk ecologisch voedselinitiatief. Groentegewassen geven bovendien de voorkeur aan regenwater boven kraanwater.

Waterkringloop
Het sluiten van kringlopen is een belangrijke doelstelling van ons project. Tot begin dit jaar hadden we beschikking over vier IBC-containers waarin we 4000 liter regenwater van daken van omliggende schuurtjes konden opslaan. Deze containers bleken na een warme en droge periode snel leeg, waardoor we alsnog op kraanwater moesten overgaan. Onze pluktuin van 100m2 heeft in een warme en droge periode ruim 500 liter op een dag nodig. Om de groentegewassen regelmatig van regenwater te kunnen voorzien moeten we twee- á driemaal zoveel water opvangen. We hebben een plan gemaakt om deze capaciteitsuitbreiding te realiseren. Tegelijkertijd hebben we een aantal verbeteringen aangebracht om de kwaliteit van het opgevangen regenwater te verhogen en om het efficiënter te kunnen gebruiken voor bevloeiing van de stadsmoestuin.

Opvangcapaciteit vergroten: meer IBC-containers       
Om ruim 12.000 liter regenwater te kunnen opvangen maken we onder andere gebruik van 11 zwarte 1000 liter IBC-containers. We hebben gekozen voor zwarte containers omdat hierin, in tegenstelling tot de witte, geen algengroei plaatsvindt.

Ondergrondse waterberging in de plantenkas
Onder de plantenkas hebben we een ondergrondse waterberging aangelegd van Permavoid-infiltratiekratten. Langs de wanden van de kas vloeit het regenwater via drainagebuizen de kratten in. Uit deze kratten, met een gezamenlijke capaciteit van ruim 1800 liter, kunnen de planten geheel zelfstandig hun benodigde water omhoog halen.

Overtollig regenwater   
Overtollig opgevangen regenwater laten we uit de containers en uit de ondergrondse waterberging overvloeien in de groenstroken van de tuin, waarmee we de riolering verder ontlasten.

Regenwaterkwaliteit en waterdistributie verbeteren     
Om de kwaliteit van het opgevangen regenwater te verhogen hebben we verschillende filtersystemen onderzocht die voorkomen dat vuil en afgevallen blad in de containers terecht komt. Ook hebben we onderzocht hoe we de containers onderling zo efficiënt mogelijk kunnen koppelen zodat we materiaal van koppelingen, slangen en kranen besparen.

Achtergrond project     
I can change the world with my two hands werkt laagdrempelig aan een betere wereld. Via projectinitiatieven zoals de gft-inleverservice kan elke buurtbewoner heel gemakkelijk een bijdrage leveren aan het buurtecosysteem dat we hier vormgeven.
Met een open, onderzoekende opstelling werken we op ons binnenterrein aan een blauwdruk voor ecologisch beheerde binnenterreinen die navolging krijgt van lokale initiatieven elders in de stad. Veel kleine veranderingen kunnen zo samen een grote verandering teweeg brengen.

Inspiratie opdoen bij I can change  
In het seizoen, van mei tot en met september, is op zaterdagen van 10.00-17.00 ons terrein en ons stiltecafé open voor publiek. Op ons terrein laten we de voedsel- en waterkringloop zien en via informatieborden maken we ze inzichtelijk voor publiek. We hopen geïnteresseerden te inspireren en tools te geven die hen helpen om ook in hun eigen huishouden op een eenvoudige manier met reststromen om te gaan en zo min mogelijk afval te produceren.
In het stiltecafé kun je de voedselketen bewust en direct beleven. In de pluktuin kun je kruiden plukken voor je thee en groente voor je smoothie.
We serveren er onze eigen vlierbloesemlimonade, augurken en chutney, naast producten van gelieerde lokale initiatieven.

Locatie: Jasper Leijensenstraat, Amsterdam