Door klimaatverandering krijgen we in Nederland vaker en langduriger te maken met hittegolven. Met schaduw kun je de temperatuur zowel binnenshuis als buiten verlagen. Schaduw creëer je met zonwering: vast aan gebouwen, groen of flexibel.

Flexibele of verplaatsbare zonwering 

Je woning koel houden kan eenvoudig en goedkoop. Een laken of schaduwdoek is zo opgehangen en een parasol klap in een wip open. Woon je hoog of heb je geen balkon of tuin, dan is een schaduwdoek met zuignappen handig. Schaduwdoeken met ringen zijn dan weer handig als je het doek aan je woning, schuur of schutting kan bevestigen. Zo heb je ook buiten schaduw.

Verplaatsbare schaduwvoorzieningen hebben als voordeel dat je ze ’s avonds kunt verwijderen. Zo kan de vastgehouden warmte in de bodem of van gebouwen ontsnappen en koelt de omgeving sneller af.

Heb je (nog) geen zonwering aan de buitenkant? Doe dan de gordijnen, rolgordijnen of luxaflex dicht als de zon op het raam staat.

Ook tijdelijke oplossingen kunnen goed werken. Denk aan natte lakens voor open ramen in de ochtend (die koelen én houden zonlicht deels tegen), of een reddingsdeken (zilverkant naar buiten) als zonnescherm. Zelfs bubbelplastic met de zilverkant naar buiten toe, werkt verrassend goed.

Donkere meubels houden veel warmte vast. Zet ze – als het kan – wat verder van ramen af waar de zon op staat.

Zelf zonwering ophangen? Bekijk de video van Milieu Centraal.

Zonwering door groen  

Schaduwrijk groen is er in verschillende soorten en maten: van strategisch geplaatste bomen voor een gevel of een kabelnet tegen een galerij, tot een pergola begroeid met klimdruif, blauweregen of wilde wingerd. 

Met planten kun je dus schaduw creëren, maar ook energieverlies beperken en bijdragen aan verkoeling. Planten dragen bij aan verkoeling door verdamping van vocht. En wintergroene beplanting tegen een gevel werkt als een jas. De planten vormen een isolerende luchtlaag en beperken zo de warmte-uitstraling. 

Grote planten op een balkon of in een geveltuin kunnen directe schaduw geven voor ramen. Klimplanten tegen gevels helpen extra tegen opwarming van het gebouw. Een boom in de tuin is op de lange termijn een van de meest effectieve oplossingen voor verkoeling.

Bouwkundige zonwering 

Overweeg je airconditioning? Een airco verbruikt veel energie, maar er zijn ook andere mogelijkheden om je huis koel te houden. Bekijk bijvoorbeeld de mogelijkheden van bouwkundige zonwering. Denk aan luifels, rolluiken, kleine ramen, loggia’s (overdekte balkons), louvre-luiken, overstekken (een gedeelte van een gebouw dat ten opzichte van het onderliggende deel vooruitsteekt) en zonneschermen. Met buitenzonwering boven of voor ramen houd warmte buiten. Is buitenzonwering niet mogelijk, kies dan voor zonwering aan de binnenkant. Denk aan gordijnen of warmte-werend folie.  

Plisségordijnen of jaloezieën met een reflecterende achterzijde kunnen binnen ook helpen, maar werken minder goed dan buitenzonwering. Binnen houden gordijnen vaak maar 1 à 2 graden hitte tegen, terwijl buitenzonwering 5 tot zelfs 7 graden verschil kan maken. In combinatie met nachtventilatie kan het temperatuurverschil oplopen tot wel 10 graden.

Al bij het ontwerpen van een gebouw of gebied kun je rekening houden met zonwering. Een arcade (een rij bogen die steunen op zuilen) en een overdekte wandelpad zijn stedenbouwkundige elementen die schaduw creëren.

Vergunningcheck 

Wil je weten of je een vergunning nodig hebt voor zonwering? Doe een vergunningcheck bij de Gemeente Amsterdam. 

Van links naar rechts: zonwerende platen, een schaduwdoek, louvre-luiken en arcades.

Droogte wordt vaak een sluipmoordenaar genoemd

Waarom? Omdat de gevolgen ervan langzaam maar zeker onze leefomgeving aantasten, zoals waterkwaliteit en funderingen. Lees hier alles over droogte in onze stad.